Search Intent (Arama Niyeti) Nedir? Nasıl Optimize Edilir?

Arama niyeti veya search intent, SEO için oldukça önemli bir kavram. Peki bu kavram ne anlama geliyor? Arama motorları, insanların günlük yaşamlarında en büyük yardımcılarından biri. Birçok insan, gün içinde arama motorları üzerinde çeşitli sorgular yapıyor. 

İstatistiklere göre, en yaygın olarak kullanılan arama motoru olan Google üzerinde saniyede 75.000'den fazla sorgu gerçekleştiriliyor. Kullanıcılar, her soruyu aynı amaçla sormayabiliyor ve bu sorguları çeşitli niyetlerle gerçekleştirebiliyor. Bu sorgularda kullanıcılar bazen bir konu hakkında bilgi edinme amacı güderken bazen de bir ürünü satın alma niyetiyle bu aramaları gerçekleştiriyor.

Arama Niyeti Nedir?

Arama niyeti veya diğer bilinen hâliyle search intent, bir araştırmacının arama motorları üzerindeki sorgusunun motivasyonunu ifade eder. Diğer bir deyişle arama niyeti kişi bu aramayı neden yapmaktadır bunu anlatır. 

Genellikle kullanıcılar arama yaparken belirli bir türde cevap veya kaynak ararlar. Arama niyeti, bir kullanıcının arama motorunda bir sorgu yaparken öncelikli hedefidir. Bu hedef kullanıcının aklındaki bir sorusunu yanıtlamak, belirli bir web sitesini ziyaret etmek veya bir ürün satın almak olabilir. 

Google, uzun yıllardır kullanıcıların arama niyetini belirlemek için arama algoritmasını geliştirmeye çalışıyor. Arama niyetine  en uygun web sitelerini eşleştirmeyi ve belirli bir arama sorgusunun altında yatan amacı sınırlamayı amaçlıyor. Bu noktada, eğer yayıncıysanız paylaşımınızın veya web sitenizin içeriğinin, hedef kitlenizin arama niyetine uygun olduğundan emin olmanız son derece önemli. Bu şekilde Google algoritmalarında üst sıralamalarda yer almanız çok daha olası.

Arama Niyeti Neden Önemlidir?

Kullanıcının arama niyetini anlamak, oluşturduğunuz içeriğin doğru hedef kitleye ulaşabilmesi ve onlara ilgili sonuçlar olarak gösterilebilmesi açısından kritik bir öneme sahip. Google, Yandex ve Bing gibi arama motorlarının öncelikli amacı, kullanıcılara aramalarıyla ilgili en alakalı sonuçları sunmak. Bu nedenle kullanıcının arama niyetini anlamak ve içeriğinizi doğru konumlandırmak hedef kitlenize uygun içerikler sunmanıza yardımcı olacak temel adımlar. 

Bu temel adımları atarken yapabileceklerinizden ilki, oluşturduğunuz sayfa veya içeriğin içinde ilgili arama terimlerini kullanmak. Ancak içeriği oluşturmadan önce kime hitap ettiğinizi ve içeriği hangi amaçla oluşturduğunuzu belirlemeniz önemli. 

Tam da bu noktada, arama niyeti kavramı devreye giriyor. Hangi anahtar kelimelerin markanıza uygun olduğunu tespit etmek için kullanıcının search intentini yani arama niyetini anlamak, içeriğinizi daha etkili ve hedef odaklı hâle getirmenize yardımcı olarak sizi hedefinize ulaştırabilir.

Search Intent Nasıl Anlaşılır?

Bir kullanıcının sorgusunu analiz etmenin birkaç yolu bulunmaktadır. Bu yollar arasında ilk olarak, arama niyetini manuel olarak yani organik bir şekilde inceleme yöntemi yer alır. Örneğin, bir anahtar kelimede "nedir, kimdir, nasıl, ne zaman" gibi açık ifadeler varsa, kullanıcının arama niyetinin bilgi edinme olduğu kolayca anlaşılabilir. 

Diğer yandan, sorguda "satın al, indirim, uygun fiyat" gibi ifadeler varsa, kullanıcının arama niyetinin satın alma olduğu; "en iyi, karşılaştırma, inceleme" gibi anahtar kelimeler varsa, arama niyetinin satın alma öncesinde araştırma olduğu söylenebilir. Eğer marka ismi, ürün veya hizmet ismi bulunuyorsa, araama niyetinin gezinme davranışı olduğu düşünülebilir.

Organik veya manuel araştırmanın yanında arama niyetini belirlemekte yardımcı olabilecek bazı “toollar” veya araçlar kullanılabilir. Anahtar kelime araştırması için kullanılabilecek Semrush, ahrefs gibi araçlar kullanıcı niyetini çözümlemede yol gösterebilecek doneler sunabilir. 

Örneğin, markanızın öne çıkmak istediği kelimenin sorgusunda Ahrefs gibi bir araç kullanarak yapacağınız araştırmada önce hangi kelimeleri kullanabileceğinize dair sorgu gerçekleştirebilir ardından bu filtrelemeyi daha da geliştirebilirsiniz. Bunu yapmak için benzeri sorguları aratarak içerisinde markanızın talep ettiği anahtar kelimenin geçtiği diğer sorgulara ulaşabilir ve kullanıcıların öncelikli olarak neye ihtiyaç duyduğunu, arama niyetinin ne olduğunu belirleyebilirsiniz. 

Ayrıca, sıralamalarınızı artırmak istediğiniz arama motoru sonuç sayfaları, kullanıcının arama niyetini anlama konusunda önemli bir referans olabilir. Örneğin, Google üzerinde bir sorgu gerçekleştirildiğinde, karşılaşılan sonuçlar kullanıcının arama niyeti hakkında bilgi verir. Google, kullanıcının bilgi arama, alışveriş yapma veya karşılaştırma yapma niyetini anlayarak sonuçları özel öne çıkan bölümde veya liste şeklinde sunabilir. Bu, kullanıcının arama niyetini doğrudan anlamak için kullanabileceğiniz oldukça değerli bir kaynaktır. Bu doğrultuda bir sonraki adımda ise kullanıcı arama amaçlarından bahsedilebilir.

Kullanıcı Arama Niyeti Çeşitleri Nelerdir?

Arama niyeti dendiğinde bunun ne anlama geldiğini ve neden önemli olduğunu biliyorsunuz diyelim. Peki detaylandırmak istersek arama niyetinin türleri nelerdir? Ne gibi örnekler verilebilir?

Her bir arama niyetini belirlemek için belli noktaları fark etmek önemlidir. Böylece arama niyeti gruplandırılabilir ve içerik bu yönde şekillendirilerek kullanıcı için en yüksek faydaya ulaştırılabilir. Bu arama niyetleri ve özellikleri kısaca şöyle açıklanabilir:

Bilgilendirici Aramalar:

Bilgilendirici aramalar kullanıcıların bilgi alma amacıyla gerçekleştirdiği aramalardır. Soruları genellikle "nasıl yapılır," "nedir," "nerede," "neden yapılır" gibi bilgilendirme amacını yansıtan terimleri içerir. 

Informational Intent olarak da geçen bu terim kullanıcıların belirli bir konu hakkında bilgi edinmek amacıyla gerçekleştirdiği arama niyetini kapsar.

Örnek:

Eğitimsel Sorgular:

• "Fotosentez nasıl gerçekleşir?"
• "Roma İmparatorluğu Tarihi"
• "Gitar çalmayı öğren"
  

Öğretici Aramalar:

• "Nasıl kravat bağlanır"
• "Yeni başlayanlar için yemek pişirme ipuçları"
• "Kendin Yap ev bahçeciliği rehberi"

Araştırma ve Keşif:

• "İklim değişikliğinin ekosistemler üzerindeki etkileri"
• "Shakespeare'in ünlü eserleri"
• "Meditasyonun faydaları"

Sorun Çözme Sorguları:

• "Sızıntı yapan musluk nasıl onarılır"
• "Bilgisayarım açılmıyor"
• "Boğaz ağrısı için evde ne yapılır"

Karşılaştırmalar ve İncelemeler:

• "OLED ve QLED TV farkı"
• "X kitap incelemesi"
• "Elektrikli arabaların artıları ve eksileri"

Kavramları Anlamak:

• "Blockchain teknolojisi nedir?"
• "Görelilik teorisi ne demek"
• "Hava ve iklim arasındaki fark"

Arama Amacı Öğrenme Olan Sorgular:

• "Grafik tasarım için online kurslar"
• "Fransızca kaynak"
• "Fotoğrafçılık ipuçları"

Seyahat ve Keşif:

• "İtalya’da gezilecek yerlerr"
• "Avrupa'da sırt çantasıyla seyahat için seyahat ipuçları"
• "Romanya kültürel gelenekleri"

Tercihli/Ticari Soruşturma:

Kullanıcılar bu aşamada satın alma ve araştırma yapmak için web sayfalarını kullanırlar.

Ürünlerin karşılaştırılması ve incelemesi yapılan aramalardır. Commercial Intent olarak da bilinen bir diğer search intent türüdür. Bu arama niyetinde çeşidinde kullanıcı amacı bir ürün veya hizmet hakkında daha fazla bilgi edinmektir. Yerelleşmiş ifadeler içerebilir, "İstanbul’un en iyi restoranı" araması buna bir örnektir.

Örnek:

Ürün Arama:

• "2024'ün en iyi akıllı telefonları"
• "Yakınımda koşu ayakkabısı nereden alınır"
• "4K TV fiyatları"

Markaya Özel Sorgular:

• "Nike Air Max incelemeleri"
• "Samsung Galaxy S21 fırsatları"
• "Apple Watch Series 7 satın almaya değer mi?"

Lokasyon Bazlı Aramalar:

• "Yakınındaki restoranlar"
• "Bulunduğum bölge yakınında araba tamir hizmetleri"
• "İzmir’deki mobilya mağazaları"

Karşılaştırma Sorguları:

• "Xbox Series X ve PS5 karşılaştırması"
• "Oyun için en uygun fiyatlı dizüstü bilgisayarlar"
• "Canon ve Nikon karşılaştırma"

Aramaları İnceleme:

• "Ürün ve/veya  müşteri yorumları"
• "X marka blender dayanıklı mı?"
• "Fiyat performans ürünü kulaklıklar"

İndirimler ve Fırsatlar:

• "Black Friday dizüstü bilgisayar fırsatları 2024"
• "X mağazası için kupon kodları"
• "İndirimli fitness ekipmanları"

Hizmete Özel Sorgular:

• "Uygun fiyatlı web tasarım hizmetleri"
• "SEO ajansı fiyatlandırması"
• “Tesisatçı bul"

Satın Alma Niyeti:

• “Online satın al"
• "Rezervasyon yap"
• "Konser bileti satın al"

Gezinme Aramaları:

Navigational Intent olarak da bilinen bu aramalar kullanıcıların belirli bir web sitesini ziyaret etmek amacıyla gerçekleştirdikleri aramalardır. Markalar veya web siteleri için yapılan aramalar bu arama niyetinin içerisinde yer alır ve kullanıcılara belirli bir sayfayı bulmalarında yardımcı olur.

Örnek:

Markalı Aramalar:

• "Google"
• "Facebook'a giriş yap"
• "Youtube"

Belirli Web Sitesi Sorguları:

• "Amazon"
• "Twitter resmi sitesi"
• "Wikipedia"

Sosyal Medya Profilleri:

• "Instagram / Kullanıcı adı"
• "LinkedIn / Şirket Adı"
• "Snapchat login"

Çevrimiçi Araçlar veya Platformlar:

• "Gmail giriş"
• "WordPress kontrol paneli"
• "GitHub"

Yerel İşletme Aramaları:

• "Yakınımdaki Starbucks"
• "McDonald's saatleri"
• "X Banka şubeleri"

Kurumsal Siteler:

• "X vergi formları"
• "Şu bölgedeki Motorlu Taşıtlar Dairesi"

Ürün Sayfaları:

• "iPhone 13 teknik özellikleri"
• "Samsung Galaxy Tab incelemeleri"
• "MacBook Pro fiyatı"

Etkinlik Sayfaları:

• "Coachella 2024 biletleri"
• "Etkinlik programı"
• "FIFA Dünya Kupası resmi sitesi"

İşlemsel Aramalar:

Kullanıcı niyeti çeşitlerinden sonuncusu ise işlemsel aramalardır. Transactional Intent olarak da bilinen bu aramalar kullanıcıların belirli bir işlemi tamamlamak istediklerinde gerçekleştirdikleri aramalardır. Bu işlemler satın alımlarla sınırlı olmayabilir; e-posta kaydı, potansiyel müşteri oluşturma formu, mağaza ziyareti, rezervasyon gibi çeşitli işlemleri içerebilir.

Örnek:

Doğrudan Ürün Aramaları:

• "iPhone 13 satın al"
• "Nike Air Max satın al"
• "Kahve makinesi sipariş et"

E-ticaret Sorguları:

• "Dizüstü bilgisayarlarda en iyi fırsatlar"
• " X mağazası indirimleri"
• "Yazlık elbise"

Hizmetle İlgili Satın Almalar:

• "Uçak rezervasyonu yap"
• "Bursa araba kiralama"
• “Mersin catering hizmeti"

Abonelik ve Üyelik Aramaları:

• "National Geographic üye ol"
• "Macfit abone ol"
• "Netflix abonelik fiyatları”

Etkinlik Bileti Alımları:

• "X Konseri için bilet satın al"
• "2 kişilik tiyatro bileti satın alın"
• "Fenerbahçe maç bileti"

Otel ve Konaklama Rezervasyonları:

• "İstanbul otel rezervasyon"
• "Hilton oda rezervasyonu"
• "Airbnb bul"

Çevrimiçi Kurslar ve Eğitim:

• "Dijital pazarlama kursuna kaydol"
• "Kodlama eğitimini online satın al"
• "Dil öğrenme platformuna abone ol"

Dijital İndirmeler:

• "Pdf indir"
• "Online satın al"
• "Yazılım lisansı satın al"

Bu dört tür arama niyetini anlamak, web sitenizi ve içeriğinizi kullanıcı odaklı bir şekilde optimize etmek için önemlidir. Her arama niyetine uygun stratejiler geliştirerek kullanıcıların beklentilerini karşılamak, organik arama trafiğini artırmak ve daha iyi bir kullanıcı deneyimi sunmak mümkündür.

Search Intent Nasıl Optimize Edilir?

Hedef kitledeki kullanıcıların arama niyetini analiz ettikten sonra, optimizasyon çalışmalarını gerçekleştirmek için aşağıdaki adımları takip edebilirsiniz:

Anahtar Kelime Analizi:

Listelenen ya da listelenmek istenilen kullanıcı sorgularına yönelik kapsamlı bir anahtar kelime analizi yapın.

Hangi sorgularda hangi sayfaların listelendiği veya hangi sorgular için yeni bir landing page oluşturulması gerektiğini belirleyin.

Performansı Düşük Sorguların Önceliklendirilmesi:

Mevcut durumda listelenen ancak iyi performans göstermeyen sorguları belirleyin ve önceliklendirme yapın.

Bounce Rating’e Odaklanma:

Google Analytics kullanarak hemen çıkma oranı yüksek olan sayfalara odaklanın. Bu sayfalar, kullanıcıların aradıklarını bulamadığı veya arama niyetine uygun olmayan sayfalar olabilir.

Sayfa İçeriklerini Optimize Etme:

Yapılan analiz sonuçlarına göre sayfa içeriklerini optimize edin.

Kullanıcıların arama niyetine uygun olmayan içerikler varsa, içerik geliştirmesi yaparak daha etkili ve kullanıcı odaklı hâle getirin.

Site İçi Linkleme Stratejisi:

Bilgilendirici sayfalardan satın alma niyetinde olan sayfalara site içi linkleme yaparak kullanıcıların dönüşüm yapmalarını kolaylaştırın. 

Ürün veya kategori sayfalarına odaklanan sorgular için içerik geliştirmesi yapın ve site içi linkleme ile bu sayfalar arasında bağlantı kurun.

Büyük Veri Analizi ve Kategorizasyon:

Kullanıcı sorgularını ve web sitesinin sayfalarını bir Excel dosyasında kategorize edin.

Arama niyeti, bilgi edinme, satın alma, satın alma öncesi araştırma veya gezinme olan sorguları gruplandırarak hedeflenmesi gereken sayfaları belirleyin.

Sayfa Revizyonu ve Yeni Sayfa Oluşturma:

Mevcut sayfaları revize edin veya eksik olan sayfaları oluşturun.

Kullanıcının arama niyetine uygun derinlemesine analizler yaparak ilgili sayfaları geliştirin.

Performans Takibi ve Sürekli İyileştirme:

Yapılan optimizasyon adımlarının etkisini düzenli olarak takip edin.

Kullanıcı geri bildirimlerini dikkate alarak ve analizler yaparak web sitesini sürekli olarak iyileştirin.

Bu adımları takip ederek, kullanıcının arama niyetine odaklanan bir optimizasyon stratejisi oluşturabilir ve web sitenizin performansını artırabilirsiniz.