Robots.txt, bir web sitesinin kök dizininde yer alan ve arama motoru botlarına hangi sayfalara erişip erişemeyeceklerini bildiren basit bir metin dosyasıdır. Bu dosya, web sitesinin tarama kontrolünü sağlamak için kullanılır. Arama motorları, bir siteyi ziyaret ettiğinde ilk olarak robots.txt dosyasını kontrol eder. Buradaki yönergeler doğrultusunda sayfaları tarayıp taramama kararı alırlar.
Robots.txt, özellikle istenmeyen veya gizli sayfaların arama motorlarında listelenmesini engellemek için oldukça kullanışlıdır. Aynı zamanda sunucu kaynaklarını daha verimli kullanmak isteyen site sahipleri için de önem taşır. Robots.txt dosyasının doğru kullanımı, arama motorlarıyla sitenizin sağlıklı bir ilişki kurmasını sağlar. Yanlış yapılandırılmış bir dosya ise önemli sayfaların taranmasını engelleyebilir. Bu nedenle doğru yapılandırılması oldukça önemlidir.
Robots.txt dosyası, bir web sitesinin arama motorlarına nasıl davranması gerektiğini bildirir. Bu dosya sayesinde gereksiz veya hassas sayfaların taranmasının önüne geçilebilir. Özellikle büyük ve kapsamlı sitelerde robots.txt dosyası, arama motoru taramalarını yönlendirerek site performansının korunmasına yardımcı olur.
Arama motorlarının tüm sayfaları taraması her zaman avantajlı değildir. Bazı içeriklerin dizine eklenmesi istenmeyebilir. Robots.txt burada devreye girer ve hangi sayfaların hariç tutulacağını belirtir. Bu, SEO açısından da stratejik bir kontrol sağlar. Robots.txt, arama motorlarına yalnızca gerekli içeriği sunma imkanı verir. Böylece web sitesinin arama sonuçlarındaki görünürlüğü daha iyi yönetilir.
Robots.txt dosyası oluşturmak oldukça basittir. Sadece düz metin düzenleyiciyle yazılır ve site kök dizinine yerleştirilir. Kullanımında temel direktifler olan User-agent, Allow ve Disallow ifadeleri kullanılır. Her satır, arama motoruna bir talimat verir.
Robots.txt dosyası Notepad gibi bir metin düzenleyiciyle yazılabilir. Dosya adı küçük harflerle "robots.txt" olmalıdır. Hazırlandıktan sonra web sitesinin kök dizinine, yani www.siteadi.com/robots.txt yoluna yerleştirilmelidir. Bu konumlandırma, arama motorlarının dosyayı kolayca bulmasını sağlar.
Bir arama motoru botu siteye girdiğinde ilk olarak robots.txt dosyasına erişir. Dosyada belirtilen kurallara göre sayfalara erişip erişmeyeceğine karar verir. Kurallar, botun hangi yolları izleyeceğini belirler.
User-agent, arama motoru botlarının kimliğini belirten ifadedir. Robots.txt dosyasında bu ifade ile hangi bota kural uygulanacağı tanımlanır. Örneğin Googlebot ya da Bingbot için özel yönergeler yazılabilir. User-agent satırı, ilgili direktiflerin hangi botlara hitap ettiğini gösterir.
"Allow", botların erişmesine izin verilen yolları belirtir. "Disallow" ise erişimin engellendiği dizin veya sayfaları ifade eder. Robots.txt içinde bu direktiflerle botların hareket alanı belirlenir. Örneğin /admin dizinine erişim istenmiyorsa Disallow: /admin satırı kullanılır.
Robots.txt dosyasında kullanılan bazı temel direktifler bulunur. User-agent, belirli bir arama motoruna yönerge vermek için kullanılır. Disallow, taranması istenmeyen alanları belirtir. Allow, sadece belirli sayfalara izin vermek amacıyla kullanılır. Ayrıca Sitemap etiketiyle site haritası yönlendirmesi yapılabilir. Her bir direktif, arama motoru davranışlarını yönlendirir. Robots.txt dosyası yalnızca tarama eylemini kontrol eder, dizine eklemeyi garanti etmez. Düzgün yapılandırılmış bir dosya, SEO stratejinizin sağlam bir temelidir.
Bir web sitesinin tamamı taranmasın isteniyorsa;
User-agent: *
Disallow: /
Sadece bir dizin hariç her yer taransın;
User-agent: *
Disallow: /gizli-dosya
Belirli bir bot engellenmek isteniyorsa;
User-agent: Googlebot
Disallow: /
Sitemap yönlendirmesi eklemek içinse;
Sitemap: https://www.siteadi.com/sitemap.xml
Yukardaki örnekler robots.txt kullanımında esneklik sağlar.
Robots.txt, SEO çalışmaları açısından kontrol mekanizması işlevi görür. Gereksiz sayfaların taranmasını engelleyerek, önemli içeriklerin öne çıkmasını sağlar. Arama motorlarının kaynaklarını verimli kullanmasını mümkün kılar. Robots.txt sayesinde yinelenen içerikler veya önemsiz alanlar dışlanabilir. Robots.txt aynı zamanda tarama bütçesini optimize eder. Özellikle büyük sitelerde, botların zamanını değerli sayfalarda harcaması sağlanır. Doğru bir yapılandırma ile robots.txt, SEO stratejisinin önemli bir parçası olur.
Robots.txt dosyası hazırlanırken dikkatli olunmalıdır. Yanlış yazılan bir satır, arama motorlarının tüm siteyi görmesini engelleyebilir. Özellikle Disallow: / gibi ifadeler kontrolsüz kullanılmamalıdır. Dosya mutlaka UTF-8 formatında olmalı ve uzantısı yalnızca .txt olmalıdır. Sitenin kök dizininde yer almalı, test edilmeden yayına alınmamalıdır. Google Search Console gibi araçlarla test etmek faydalı olur. Ayrıca, önemli sayfaların yanlışlıkla engellenmediğinden emin olunmalıdır. Robots.txt basit görünse de etkisi büyüktür.
Görsellerin bulunduğu klasörleri Disallow direktifiyle engellemek mümkündür. Örneğin, /images klasörü için Disallow: /images/ satırı kullanılabilir. Böylece arama motoru botları görsellere erişemez. Ancak bu işlem, görsellerin arama sonuçlarında görünmesini de engeller.
Robots.txt dosyasındaki kurallar büyük-küçük harf duyarlılığı taşır. Örneğin /Admin ile /admin farklı dizinler olarak kabul edilir. Yanlış harf kullanımı istenmeyen sonuçlara yol açabilir. Bu nedenle yazımda dikkatli olunmalı ve URL yapısıyla birebir uyum sağlanmalıdır.
Robots.txt içerisine site haritası linki eklenebilir. Bunun için dosyaya Sitemap: ifadesiyle başlayan satır ve devamına site haritasının URL'i eklenir. Bu, arama motorlarının site haritasını daha kolay bulmasına ve dizine eklemeyi daha verimli yapmasına yardımcı olur.
Robots.txt dosyasındaki değişiklikler, arama motoru botları robots.txt dosyasını tekrar ziyaret ettiğinde etkili olur. Bu nedenle dosya içerisinde yapılan değişiklikler anında etkili olmaz. Botların ziyaret sıklığına bağlı olarak birkaç saat ya da gün içinde yeni yönergeler devreye girebilir. Hızlandırmak için Search Console üzerinden robots.txt dosyasının güncellenmesi amacıyla istek gönderilebilir.
Arama motorlarına Robots.txt yardımı ile web sitenizin indekslenmesini istediğiniz sayfaları, klasörleri robots dosyasına yazacağınız komu...