Google Analytics’te Custom Metrics Tanımlama

Google Analytics’te Custom Metrics

Dimension ve Metrik Terimleri

Google Analytics raporları boyut (dimension) ve metrik (metric) olmak üzere iki tip veri türünden oluşmaktadır. Aynı raporda birden fazla metrik ve birden fazla boyut kullanılabilmektedir. Boyutlar verinin niteliğini belli ederken metrikler nicelik belirterek veriyi anlamlı hale getirmektedir. Boyutlarla ilgili daha ayrıntılı bilgilere bir önceki yazımızda buradan ulaşabilirsiniz. 

Google Analytics’te Metrik Nedir?

Metrikler boyutların her bir özelliklerinden birini ölçmek için kullanılan veri türleri olarak tanımlanabilir. GA’te boyutlar birden fazla metriklere sahip olabilirler. Örneğin; Acquisition/Channels (Edinme/Kanallar) raporunda “Organic Search” boyutunun “Users (Kullanıcılar)”, “New Users (Yeni Kullanıcılar)” ve “Sessions (Oturumlar)” gibi özellikleri gösteren veri tipleri metriklerdir. Bu örnekte, “Users” metriği “Organic Search” boyutunda, organik aramayla kaç kişi edinildiği verisini vermektedir. Analiz edilen web sitesini ziyaret eden kullanıcılar, çeşitli boyutlar ve bu boyutların özelliklerine uygun olacak şekilde yığın halinde veri durumuna getirilerek sunulur. Şöyle ki; siteyi ziyaret eden erkek kullanıcılar “Gender (Cinsiyet)” raporunun içinde “Male (Erkek)” boyutunda, “ birimlik değer olarak işlenir. Bu değer, boyutun özelliklerinden birine kullanıcının uyacağı şekilde yerleştirilir ve diğer kullanıcılarla birlikte bir yığın haline gelir. Sayı olarak yansıtılan bu yığın analist için anlamlı veri halini almış olur. 

Metrikler Google Analytics raporlarında, yukarıdaki görselde de görüldüğü gibi sütunlar halinde yer almaktadır. “Cinsiyet” sütunun altında bulunan boyut satırlarına karşılık gelen metrik değerleri o boyutun özelliklerini sağlayan ve birimlik değerlerden oluşan anlamlı verilerdir. 

Google Analytics, bünyesinde birçok metrik barındırmaktadır. Barındırdığı bu metrikler önceden tanımlı (predefined) ve kullanıma hazır metriklerdir. Önceden tanımlı metrikler herhangi bir işlem yapma gereği görülmeden boyutlarla ilişkili olarak doğru şekilde kullanılabilmektedir. Fakat analizi yapılan web sitesinde gelişmiş e-ticaret yapısı kullanmak isteniyorsa veya sitede önceden tanımlı metrikler dışında farklı alanlar ölçülmek isteniyorsa yapılması gereken şey custom metric (özel metrik) tanımlamaktır. 

Custom Metric (Özel Metrik) Nedir?

Custom metric (özel metrik), boyutların özelliklerinden, daha önce tanımlanmamış olan bir özelliği ölçülmek istendiğinde kullanılan 

Önceden tanımlı metrikler, ölçülmek istenen bir boyutun her özelliğini veremeyebilirler. Özellikle gelişmiş e-ticaret kurulumu olan web sitelerinde ayrıntılı analiz yapmak istendiğinde GA tarafından sunulan önceden tanımlı metrikler yetersiz kalabilmektedir. Bu durumlar için GA, önceden tanımlı metriklerin yanı sıra boyutların daha ayrıntılı özelliklerinin ölçülebilmesi için analiste özel metrik tanımlayabilme imkanı sunmaktadır. Bu durumda custom metric, özel olarak tanımlanan, kurgulanan ve boyutlarla bütünleşik olarak çalışan metriklere verilen isim olarak tanımlanabilir. 

Custom Metric Özellikleri

Özel tanımlı metrikler, metriği tanımlayan 8 farklı özelliğe ve yapılandırma değerine sahiptir. Bu özellikler şu şekilde sıralanabilir;

1. İsim (Name)
2. Endeks (Index)
3. Kapsam (Scope)
4. Biçimlendirme Türü (Formatting Type)
5. Son Değiştirilme Tarihi (Last Changed)
6. Durum (State)
7. Minimum Değer (Min Value)
8. Maksimum Değer (Max Value)

İsim: Özel tanımlı metriğin Google Analytics raporlarında nasıl görüneceğinin belirlendiği özelliktir. Karmaşık olmamalı, metriği kısaca tanımlayan ve benzersiz bir isim seçimi yapılmalıdır.

Endeks: Özel tanımlı metriği diğer metriklerden ayıran bir kimlik görevi gören özelliktir. Anlaşılacağı üzere her metriğe özgü bir endeks numarası olmalıdır. Aynı endeks numarası birden fazla metrik için kullanılamaz ve bu endeks numarası 1 ile 200 arasında bir tamsayı değeri olmalıdır.

Kapsam: Özel tanımlı metriğin değeri ile ilişkilendirilecek olan isabetleri belirleyen özelliktir.

Biçimlendirme Türü: Özel tanımlı metriğin raporda hangi biçimle kullanılacağını ve görüntüleneceğini belirleyen özelliktir.  “Tamsayı”, “Para Birimi (Ondalık)” ve “Zaman” olarak 3 seçenekte sunulur. 

Son Değiştirilme Tarihi: Metriğin oluşturulduğu ya da üstünde son değişiklik yapıldığı tarihi belirten özelliktir. 

Durum: Metriğin aktiflik durumunu belirten özelliktir. “Aktif” ve “İnaktif” olarak iki seçeneği vardır.

Minimum Değer: Metriğin raporlarda işleneceği ve görüntüleneceği değerin en küçük değeridir.

Maksimum Değer:  Metriğin raporlarda işleneceği ve görüntüleneceği değerin en büyük değeridir. 

Custom Metric Kapsamları

Özel tanımlı boyutlarda olduğu gibi özel tanımlı metriklerde de kapsamın iyi seçilmesi önem arz etmektedir. Her bir metrik için ilişkilendirileceği iki farklı kapsamdan biri seçilir ve metriğin hem amacı hem boyut ile olan ilişkisi belirlenmiş olur. ÖZel tanımlı boyutlar için dört farklı kapsam varken metrikler için iki kapsam vardır. Bunlar;

1. Hit
2. Ürün

Hit Scope

Özel tanımlı metriğin kapsamı hit olduğu zaman, metriğin değeri her bir isabet başına ölçülür ve GA’e gönderilir. her isabette metriğin değeri değiştikçe yeniden hesaplanarak Analytics raporlarına veri olarak iletilir. Özel metrik tanımlarken örnek olması açısından önceden tanımlı metrikler incelenebilir. İşte kapsamı “hit” olan birkaç önceden tanımlı metrik;

• Oturum
• Hemen Çıkma Oranı
• Sayfa / Oturum
• Gelir

Yeni bir özel metrik tanımlarken kapsam seçiminin önemli olduğu daha önce vurgulanmıştı. İsabet kapsamının kullanılması gereken durumları özetleyecek olursak;

1. Özel metriğin değeri yalnızca gönderilen isabet ile ilişkilendirilmek isteniyorsa,
2. Her isabette özel metriğin değerinin değişmesi bekleniyor veya isteniyorsa

tanımlanacak özel metrik için “hit” kapsamı seçilmelidir. 

Örnek olarak bir özel metriğin değeri “sayfa görüntülenme” isabeti ile gönderilmek istenirse;

kodları kullanılmalıdır. 

İsabet kapsamlı başka bir metriğin değerini, bir etkinlik isabeti ile gönderilmek istenirse yine;

kodları kullanılmalıdır.

Bir sayfadaki tüm isabetlerin özel tanımlı metriğe değer olarak gönderilmesi istenirse “set” komutu kullanılmalıdır. 

Product Scope

Product (Ürün) Kapsamında tanımlanan bir özel metriğin değerleri her bir ürün için özel olarak değişmekte olup Analytics’e ürün başına veri gönderilmektedir. Ürün kapsamında özel metrik tanımlanmak istenirse, analizi yapılan web sitesinde gelişmiş e-ticaret kurulumunun yapılmış olması gerekmektedir. Bu durum daha önceki yazıda da belirtildiği üzere özel tanımlı boyutlarda da bu şekildedir. 

Ürün kapsamında olan önceden tanımlı metriklere örnek olarak;

• Ürün Değeri
• Adet
• Ortalama Gelir
• Benzersiz Satın Almalar

metrikleri verilebilir.

Bu bilgiler ışığında özel metrik tanımlarken aşağıdaki iki durum için, özel metriğin kapsamının “ürün” olması gerekmektedir;

1. Özel metriğin değeri belirli bir ürünle ilişkilendirilmek isteniyorsa,
2. Özel metriğin değeri her bir ürün için değişiklik gösteriyorsa (mesela ürün rengi, ürün boyutu vs.),

Özel metrikler ürünlerin özel noktalarını ölçerek verileri daha derin analiz edebilmemizi sağlar. Aşağıdaki görselde ürün kapsamında bir özel metrik değerinin nasıl gönderileceği kısaca açıklanmıştır. 

Özel metrikler ve özel boyutlar GTM kullanılarak Javascript yardımıyla verilerin datalayer yapısına oradan da Google Analytics’e gönderilmesiyle ölçülebilir. Özel metrik, GA içinde tanımlandıktan sonra yukarıda belirtilen Javascript kodları ile GTM üzerinden web sitesinden tekrar Analytics’e gönderilir. Bu süreçte datalayer yapısının doğru kurgulanması ve metriklerin Analytics’te tanımlandığı gibi kullanılması önem arz etmektedir.